چالش ها و فرصت های حکومت اقلیم کردستان عراق برای امنیت ملی ایران

این رساله به بررسی چالش ها و فرصت های حکومت اقلیم کردستان عراق برای امنیت ملی ایران، بویژه تحولات قومی و شکل گیری فدرالیسم و تأثیر آن بر کردهای ایران می پردازد و این که چگونه شکل گیری فدرالیسم در این ناحیه فضای مساعدی را برای آمریکا و اسرائیل به وجود آورده که اهداف راهبردی و عملیاتی خود را پی گیری کنند. با ایجاد منطقه ی امن در آوریل 1991، حاکمیت رژیم بعث در شمال مدار 36 درجه از بین رفت و در منطقه ی مذکور یک دولت خود مختار ایجاد شد. شکل گیری این حکومت و در ادامه تثبیت موقعیت آن در قانون اساسی عراق در سال 2003، کسب امتیازات برجسته از جمله به رسمیت شناخته شدن حکومت منطقه ای آنها و اصل فدرالیسم، قانونی اعلام شدن نیروی نظامی کردها و رسمی شدن زبان کردی در کنار مشارکت گسترده کردها در هرم قدرت حکومت مرکزی عراق جدید، باعث شده است که دولت منطقه ای کردستان تبدیل به مرکز سیستم کردستان و همچنین به کانون تحول و تأثیر گذاری بر دیگر کشورهای دارای اقلیت کرد مانند کردهای ایران شده است، از طرفی حضور و نفوذ قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای مانند اسرائیل و ایالات متحده آمریکا در این منطقه باعث شکل گیری چالش های امنیتی و سیاسی برای امنیت ملی ایران شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که وجود فدرالیسم در کردستان عراق از بعد اقتصادی، برای امنیت ملی ایران امنیت افزا است، که این امر می تواند برای ایران فرصت تلقی شود، از بعد سیاسی و امنیتی باعث چالش امنیتی می گردد. اهداف راهبردی آمریکا و اسرائیل، در کردستان عراق، در دوران حکومت نو محافظه کاران تهدید نفوذ ایران بوده و پس از روی کار آمدن دولت اوباما این سیاست ها تغییر کرده است، و دولت اقیم به دلیل تنگناهای ژئوپولیتیکی، زمینه های امنیتی، سیاسی و اقتصادی حضور اسرائیل را در منطقه فراهم کرده است. واژگان کلیدی: حکومت اقلیم کردستان، امنیت ملی، امریکا، اسرائیل، قومیت کردهای ایران.